| Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan ilke karar içeriği ile ilgili detaylara aşağıda madde madde yer vermekteyiz. 1. Müşteri Nakdinin ve Kripto Varlıkların Saklanması: Kararda; Müşterilere ait nakitlerin ve kripto varlıkların platformun kendi varlıklarından ayrı tutulmasının ve Müşterilerin paraları bankalarda, kripto varlıkları ise güvenli bir ortamda saklanmasının zorunlu olduğu ifade edilmiştir. Bir kripto platformu, müşterinin yatırdığı parayı kendi operasyon hesaplarıyla karıştırmamalıdır. Örneğin, müşterinin yatırdığı x TL paranın banka hesaplarında ayrı bir yerde tutulmalı, platformun diğer gelirleriyle birleştirilmemelidir. 2. Emirlerin Alınması: Kararda; Müşteri emirleri sadece platformun kendi internet sitesi, mobil uygulamaları veya kayıtlı telefon hatları üzerinden alınabileceği ifade edilmiştir. Sosyal medya uygulamaları (WhatsApp, Telegram gibi) üzerinden emir alınması yasaktır. Emirlerin kayıtlarının güvenli ve değiştirilemez şekilde tutulması gerekmektedir. Bir yatırımcı, bir kripto platformunda coin almak için emir verir. Bu emir, sadece platformun resmi uygulaması veya web sitesi üzerinden verilebilir. Eğer bu emir örneğin WhatsApp üzerinden alınırsa, bu yasa dışı bir işlem olacaktır. 3. Kripto Varlık Hizmetleri: Platformlar, döviz bürosu gibi çalışarak kripto varlık alım-satımı veya nakit-kripto dönüşümü yapamaz. Bu tür işlemler izinsiz yapıldığında yasa dışı sayılacaktır. Bir platform, müşterilerine doğrudan nakit karşılığı coin satışı yapıyorsa ve bu satış işlemi izinsiz yürütülüyorsa, bu kanuna aykırıdır ve cezai yaptırımlar uygulanabilecektir. 4. NFT ve Oyun Amaçlı Kripto Varlıklar: Kararda; NFT’ler (misli olmayan tokenler) ve oyun içi varlıkları temsil eden kripto varlıklar, sermaye piyasası kanununun listeleme esaslarına tabi olmadığı ifade edilmiştir. Ancak, bu varlıkların alım-satımı sırasında kullanıcıların bilgilendirilmesi zorunludur. Bir oyun platformu, oyun içi karakter veya ekipman satışı için NFT kullanıyorsa, bu NFT’ler sermaye piyasası kuralları dışında kalır. Ancak platform, bu varlıkların yasal denetim altında olmadığını müşterilerine açıkça belirtmek zorundadır. 5. Likidite Sağlayıcılar: Platformlara likidite sağlayan, ancak yatırımcılara harici hizmet sunmayan kuruluşlar, bu aşamada “platform” olarak kabul edilmez. Büyük bir finans kuruluşu, bir kripto platformuna likidite sağlıyorsa (yani işlem yapmak için yeterli varlık sağlıyorsa), bu kuruluş “platform” olarak değerlendirilmeyecek ve farklı yükümlülüklere tabi olacaktır. 6. P2P İşlemleri: P2P kripto varlık alım-satımı yapan dijital pazar yerleri, bu işlemleri düzenli ticari faaliyet olarak yürütüyorsa, izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcı olarak değerlendirilecektir. Bir P2P platformu, kullanıcıların birbirine doğrudan Bitcoin veya Ethereum satmasını sağlıyorsa ve bu işlem ticari bir faaliyet olarak yürütülüyorsa, platform izinsiz hizmet sunmuş olur ve faaliyetlerine son vermesi gerekir. 7. Diğer Mevzuat ve Kripto Varlıklar: Kripto varlıkların kullanıldığı işlemler, diğer yasal düzenlemelerden muaf değildir. Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı şu aşamada düzenlenmemiştir. Gayrimenkul alım-satımında Bitcoin kullanılması, gayrimenkul mevzuatına uygun olmak zorundadır. Gayrimenkul satışı sırasında kullanılan varlık bir kripto para olsa bile bu durum yasal yükümlülükleri değiştirmez. 8. Reklam ve Duyurular: Platformlar, yanıltıcı, yalan veya eksik bilgilere dayalı reklam ve duyurular yapamaz. Ayrıca, kripto işlemlerinde zarar garantisi veya kesin kazanç vaadinde bulunamazlar. Bir kripto platformu, kullanıcılarına “Kripto para alarak kesinlikle zarar etmezsiniz” gibi bir reklam yaparsa bu yasadışıdır ve cezalandırılır. Bunun yerine platform, objektif bilgi vermelidir. 9. Promosyonlar: Platformlar, belirli bir kazanç vaadi içeren veya kripto varlığa yatırım yapılmasına teşvik eden promosyonlar düzenleyemez. Ayrıca, müşteri kazandıranlara menfaat sağlanamaz. Bir platform, kullanıcılarına örneğin “x Kripto Para alırsanız %10 kar garantili” şeklinde bir kampanya sunarsa bu yasa dışıdır. Aynı şekilde, “Bir arkadaşını getir, bonus kazan” tarzındaki kampanyalar da 15 gün içinde sona erdirilmelidir. 10. Veri Transferi: Platformlar, Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ (MKK) ile veri transferi yapmak için gerekli teknik altyapıyı kurmak zorundadır. Bir kripto platformu, kullanıcı işlemleriyle ilgili verileri düzenli olarak MKK’ya göndermek için sistemini uyumlu hale getirmelidir. 11. Platform İçi İşlemler: Platformlar, yalnızca sahip oldukları kripto varlıklar kadar işlem yapabilir. Müşteri varlıklarının üzerinde tasarrufta bulunamazlar ve kaldıraçlı işlem yapamazlar. Örneğin bir platform, müşteri talep ettiği miktarda kripto parayı anında teslim edebilmelidir. Eğer platformda yeterli varlık yoksa bu işlem yapılmamalıdır. Ayrıca, platform müşterilerine kaldıraç sunamaz. 12. Kripto Varlıkların Saklanması: Müşteri kripto varlıkları platformlarda saklanıyorsa, bu varlıkların cüzdan anahtarlarının platformda kontrol altında tutulması gerekir. Aksi uygulamalar yasa dışı kabul edilecektir. Müşteri, platform üzerinde coin bulunduruyorsa, platform bu coinin özel anahtarlarına sahip olmalı ve en geç 08.11.2024 tarihine kadar bu kontrolü sağlamalıdır. Müşterinin varlıklarını korumak platformun sorumluluğundadır. Bu hükme aykırı uygulamalar Kanunun 110/A maddesi kapsamında değerlendirilir. Bu düzenlemeler, Türkiye’deki kripto varlık sektörünün daha güvenli, şeffaf ve düzenli çalışmasını sağlamak amacıyla getirilmiş olup kripto varlıkların hukuki regülasyonu için önemli adımlardır. Hem yatırımcıların korunması hem de piyasanın güvenliği için platformlar bu esaslara uymak zorundadır. İlke karar içeriğindeki düzenlemeler şuan için yeterli olmasa da Kripto evrenin regülasyonu açısından umut vericidir. |